Lessen van een burn-out
Niet nog een burn-out!
In het e-book Niet nog een burn-out! worden ervaringen gedeeld over burn-out. Met name het terugvallen in een burn-out krijgt aandacht. Sommige mensen hebben twee keer een burn-out meegemaakt, maar er zijn ook ervaringen met drie of vier keer een burn-out.
Wat zijn de lessen die deze mensen leerden? Welke suggesties willen zij meegeven aan de lezer? En hoe zorg je ervoor dat je in balans blijft?
Het e-book is bedoeld om inzicht, herkenning en handvatten aan te reiken. Voor wie zelf ervaring heeft met een burn-out of voor degenen in de directe omgeving van iemand met een burn-out.
In dit blog komen de levenslessen aan bod die de geïnterviewden hebben ervaren. Wil je het gehele gratis e-boek lezen? Vraag het aan door een mail te sturen naar: info@centrumhertwork.nl
Levenslessen
Voor veel mensen heeft de burn-out geleid tot belangrijke levenslessen en ervaringen. De een noemt het een “knijterharde leerschool”, de ander “een leerzame en verrijkende tijd”, en weer een ander zegt: “Het heeft ook veel goeds opgeleverd.”
Inzichten ontstonden niet zomaar. Bij Evelyn – een van de geïnterviewden – kwamen de inzichten beetje bij beetje.
“De inzichten die ik nu heb had ik nog niet toen ik 28 of 32 was. Door mijn werk sta ik heel bewust stil bij de impact van een burn-out. Bij het herstelproces hoort naar mijn idee ook een stuk dat te maken heeft met volwassen worden dat bij elk mens hoort. Het kost tijd en gaat beetje bij beetje. De burn-out gaf mij veel inzichten maar andere mensen krijgen levenslessen door ervaringen met ziekte, verlies of ontslag.
Ik ben me gaan afvragen of er een categorie mensen is, een persoonlijkheidstype, die in een burn-out terecht komt. Ik denk dan aan perfectionistisch, gedreven, hooggevoelig en veeleisend naar zichzelf.
Voor mij is een belangrijke levensles dat ik aan mijn eigen stukje werk. Ik hoef niet de hele wereld te redden, maar alleen mijn eigen stukje te doen en daar neem ik genoegen mee. Deze levensles ben ik nog steeds aan het oefenen. Het goed bewaken, dat heeft weer met mijzelf begrenzen te maken.”
Zijn wie je bent
Werken aan jezelf begint bij jezelf. Het is een proces waarbij je bewuster omgaat met je mogelijkheden en onmogelijkheden, met je kwaliteiten en valkuilen. Ben je geen snelle werker? Vraag het dan ook niet van jezelf om een snelle werker te zijn. Wanneer je hooggevoelig bent, kan het zijn dat je meer tijd nodig hebt voor jezelf. Dit serieus nemen, dat is verantwoordelijkheid nemen voor wie je bent en wat je nodig hebt.
Het richten van de focus op acceptatie van het huidige moment, precies zoals het is, levert veel rust op. In een omgeving waar we getraind zijn op uitvoeren en hard werken, kan het een uitdaging zijn om je eigen tempo hierinte volgen. Onze maatschappij vraagt continu om actie en geeft weinig tijd voor rust. De druk van prestatie staat haaks op het leefritme van mensen die bijvoorbeeld heel sensitief zijn.
Karin: “Het feit dat ik er ben en er ergens toe doe, dat heeft me wel het meeste opgeleverd. Mijn eigen zijn, dat ik voor mezelf kan opkomen. Daarnaast het besef dat zorgen voor anderen me altijd beter is afgegaan dan zorgen voor mezelf.”
Levensliefde
Een burn-out betekent groeien en is vaak een grote confrontatie: van niet goed bezig zijn, een ongezonde balans, niet jezelf zijn, naar kwaliteiten beter benutten, lerenen een nieuwe balans zoeken. Dit wordt ervaren als een grote en intensieve omschakeling.
Liefde voor wie je werkelijk bent, kan als sleutel dienen. Maar ook liefde voor de natuur, het leven, de dingen waar je van houdt en die je energie geven. Meer tijd en ruimte maken om de focus te verschuiven naar liefde in je leven maakt dat overleven weer leven wordt. Dit proces kan behoorlijk uitdagend zijn én tegelijk brengt het dankbaarheid. Want er ontstaat meer ruimte voor de kleine dingen: een glimlach, gewoon zomaar. Materiële zaken worden minder belangrijk. De ruimte om jezelf te zijn, dat wordt de rijkdom.
Elyse: “De laatste paar jaar word ik me steeds bewuster dat ik meer ben dan een lijf, dat ik een ziel ben. De burn-out heeft me het besef gegeven over het feit dat ik maar één lichaam heb, wat niet alles kan. Mijn ziel wil heel veel, de hele wereld veranderen. Het wil eigenlijk dat het er heel anders uit ziet op de wereld. Maar dat is voor mijn lichaam niet te doen. Daar waar mijn ziel onschendbaar is, is mijn lichaam meer kwetsbaar en begrensd. Het zijn twee delen: mijn ziel en mijn lichaam. Ik kan daar steeds vaker naar kijken en bewuster mee omgaan.”
Verbinding
Liefde, vriendschap, verbinding met de ander zonder het gevoel te moeten voldoen aan het beeld van anderen, dat is waar na een burn-out vaak meer aandacht voor ontstaat. Er groeit een besef dat hetgene dat wezenlijk is geen geld kost. Dat waarde niets met status te maken heeft. Dat het gaat om het goede contact met de buurvrouw. Of om die vriend of vriendin waar je met je verhaal terecht kunt en waarmee je je ervaringen kunt delen. Het gaat om de verbinding vanuit jezelf met de ander.
Maurice: “Ik voel me dankbaar dat ik zoveel lieve mensen om me heen heb die me steun hebben geboden. Zij waren er echt voor mij: niet alleen mijn vrouw maar ook bij vrienden waar ik tijdelijk heb gewoond (voor mijn relatie). Dat is zo belangrijk, de mensen om me heen.”
Humor relativeert
Een verfrissende benadering van je burn-out is vanuit humor. De humor zit in de zelfspot: “Hoe moeilijk kan je het jezelf maken, de signalen waren er, had naar jezelf geluisterd…” Zelfspot kan in dit opzicht relativerend werken en maakt dat je je minder als een slachtoffer opstelt.
Het grote verschil tussen toen en nu
Ben je veranderd na je burn-out en sta je anders in het leven? Er waren verschillende reacties op deze vraag: meer jezelf zijn, prettiger in de omgang, vriendelijker. Rijper en wijzer, meer accepterend en levend in het huidige moment. Respect en waardering voor eigen ritme, mogelijkheden en uitdagingen. Vertrouwen dat gegroeid is: het jagen is niet meer zo nodig. En dat geeft heel veel rust. Het zijn geleerde levenslessen over kwaliteiten en valkuilen. Er is geleerd na een burn-out beter te luisteren naar de innerlijke stem en intuïtie, met het besef dat wanneer je in balans bent je omgeving daarop reageert.
Lucia: “Als ik vermoeidheidsverschijnselen heb en als ik merk dat ik ongeduldig word, denk ik: ‘Oh ja dit herken ik’. Burn-out signalen zitten permanent in mijn
hoofd of in mijn lijf maar zijn niet meer prominent aanwezig. Dus ‘oh ja dit was er weer zo eentje’. En als ik het kwijt raak, kan ik even naar mijn ademhaling, even zitten, even naar het nu. Mindful aanwezig zijn in het huidige moment.”
Wat zijn de belangrijkste lessen die naar voren komen?
De belangrijkste lessen blijken te gaan over jezelf zijn en hier verantwoordelijkheid voor nemen. Daarbij is ook een belangrijke les dat een burn-out je een nieuwe manier van liefde en verbinding kan laten ervaren. Niet alleen met jezelf, maar ook met je omgeving.
“Heb je wel eens het gevoel dat je niet helemaal jezelf kunt zijn?
Dat je je inhoudt of dat je je anders voordoet?
Het vraagt lef en moed om volledig te leven volgens jouw eigenheid.”